Kayseri tarihini 6 bin yıl önceye dayandıran arkeolojik bulgu ve dokümanların gün ışığına çıkarıldığı ve ’Anadolu tarihinin başladığı yer’ olarak bilinen Kültepe Kaniş-Karum Ören Yeri’ndeki devam eden hafriyatlarda; bilinen saray ve anıtsal yapıların haricinde yeni meskenler ortaya çıkartıldı. Kültepe Hafriyat Lideri Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu; “Bu bizim için yeni bir olay. Bu tabi ki pek doğal, bu yapılarda çalışan beşerler yakın bir yerde oturuyor olmalıydı. Münasebetiyle onların da oturdukları konutlara ulaşabildik” dedi.
Kayseri-Sivas karayolu üzerinde bulunan ve 77 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en uzun arkeolojik kazılarından olan Kültepe-Kaniş-Karum Ören Yeri’nde Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu başkanlığındaki hafriyat çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin dayanaklarıyla devam ediyor. 1948 yılında başlayan ve aralıksız devam eden hafriyatlarda Asurlu Tüccarların Anadolu’ya geldiği periyodun öncesini çözmeye çalıştıklarını aktaran Kültepe Hafriyat Lideri Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu; “78. yılındayız, hakikaten Kültepe hafriyatı çok uzun soluklu bir hafriyat. 1948 yılında başlayan hafriyatlar çabucak hemen aralıksız olarak devam ediyor. Makul devirlerde belli hususlar üzerine yoğunlaştığımız bir hafriyat burası. Kültepe’nin en kıymetli olduğu vakit Asur Ticaret Kolonileri Çağı dediğimiz Asurlu tüccarların Anadolu’ya geldiği periyodun yaklaşık olarak en azından 500-600 yıl öncesini çözmeye çalışıyoruz. Anadolu beşerinin okumaya, yazmaya başlamadan 600 yıl kadar evvelki bir vakit dilimi içinde hafriyatları sürdürüyoruz. Bu kazıların amacı tabi ki Anadolu’nun ve Kültepe’nin başta olmak üzere bütün Yakın Doğu’nun Eski Tunç Çağı dediğimiz periyodunu anlamak. Bizim buradaki en büyük maksadımız; kıymetli büyük anıtsal yapılara sahip Kültepe’nin daha erken periyotta nasıl bir yerleşim olduğunu anlamak. Devam eden hafriyatlarda görüyoruz ki; önemli olarak Her devirde kıymetli bir merkez olmuş Kültepe’nin bilhassa zirve kısmında daima olarak büyük anıtsal yapılar yapılmış. Tabi ki bunlar çeşitli sebeplerle yıkılmış, yakılmış ve onların üstüne tekrar yeni gelen beşerler birebir biçimde burada büyük anıtsal yapılar yapmış. Büyük yapılar dediğimiz; saray üzere idari bir vazifesi olan yapı kompleksi diyebileceğimiz yapılar. Bu manada yaklaşık olarak milattan evvel 3’üncü bin yıldan itibaren Kültepe’de daima olarak anıtsal yapılar üst üste yapılıp yıkılmış, tekrar üstüne büyük anıtsal yapılar, saraylar, mabetler yenisi yapılmış. Bu şunu gösteriyor Kültepe her periyotta yalnızca Asurlu tüccarların geldiği periyotta değil, çok daha öncesinden itibaren, yaklaşık olarak 6 bin yıl öncesinden itibaren Kültepe daima en büyük merkezlerden biri olmayı başarmış” dedi.
“Binaların küçük binalar olmadığını, her sene kazdıkça yaklaşık 10’ar metre ekleyerek büyüdüğünü görüyoruz”
Bu yılki hafriyatlarda büyük bir anıtsal yapıyla karşılaştıklarını fakat bu yapının başka kısımlarını daha evvel ortaya çıkardıklarını kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Kulakoğlu; “2025 yılı kazılarına yaklaşık olarak Haziran ayında başladık. Çabucak çabucak 2 aylık mühlet içerisinde bildiğimiz fakat doğrulamamız gereken alanda çalışma gerçekleştirildi. Şuanda durduğumuz alan günümüzden yaklaşık olarak 4 bin 700 yıl öncesine ilişkin olan bir yerleşim. Şuanda hafriyatlar yeni başladığı için yapıları tam görmek mümkün değil ancak çok bariz bir halde Kültepe’de olan büyük anıtsal yapıların daha erken bir örneğini kazmaya başladık. Bunun dışında hafriyatlar belli devirleri kapsayan açmalar halinde ilerliyor. Tekrar çabucak bu periyodun sonrasında hafriyat alanının çabucak güneyindeki bir bölgede yeniden büyük bir anıtsal yapıyla karşılaştık fakat o yapının öteki kanatlarını daha evvel açığa çıkarmıştık zati. Yapılan hafriyatlar; bu binaların o denli küçük binalar olmadığını, her sene kazdıkça yaklaşık olarak bir 10’ar metre ekleyerek büyüdüğünü görüyoruz. Hasebiyle bunlar çok özel yapılar olması gerekiyor” sözlerini kullandı.
“Özel konutlara rastladık”
2025 kazılarında saraylar yahut mabetler dışında özel konutlara rastladıklarını ve bu durumun kendileri için yeni bir olay olduğunu aktaran Kültepe Hafriyat Lideri Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu; “Koloni Çağı dediğimiz Asurlu tüccarların geldiği periyoda ait kazılarımızı da devam ettiriyoruz. Hem aşağı kentteki Karum alanında devam ediyor, hem de dorukta hafriyatlar devam ediyor. Bizim daha evvelki devirde söylediğimiz bir şey vardı; dorukta yalnızca anıtsal büyük yapılar, saraylar, mabetler üzere büyük yapılar yapılmıştır diye söyleniyordu. Bu sene yaptığımız hafriyatlarda büyük höyüğün üzerinde özel konutlara de rastladık. Daha evvel de kazılmış birkaç tane meskenimiz vardı ancak bu sene kazdığımız konutlardan bir adedinde hakikaten içinde hem seramik manada hem de mimari manada bölgede belli alanın dışında kalan alanda özel konutlara rastladık. Bu bizim için yeni bir olay. Bu tabi ki pek doğal, bu yapılarda çalışan beşerler yakın bir yerde oturuyor olmalıydı. Hasebiyle onların da oturdukları konutlara ulaşabildik” diye konuştu.
(TB-
Anlık Sivas Haber
