Kaslarda ve yumuşak dokularda ağrıya neden olan kronik bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkan fibromiyalji, çoklukla mükemmeliyetçi yahut A tipi kişiliğe sahip bireylerde görülüyor. Kelam konusu rahatsızlığın teşhis ve tedavi süreciyle ilgili bilgi veren Medicana Sıhhat Kümesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Büyük ölçüde gözden kaçabilen bir hastalık olan fibromiyalji, bilhassa bayanlarda sık gözlenir ve teşhis konmada sorun yaşanır. Çoklukla ağrılar ciddiye alınmaz ve telaşlar görmezden gelinir. Lakin tedavi edilmediğinde günlük hayatı olumsuz formda etkiler” sözlerini kullandı.
Özellikle bayanlarda ve mükemmeliyetçi kişiliğe sahip bireylerde gözlemlenen fibromiyalji rahatsızlığına ilişkin Medicana International İzmir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, fibromiyaljinin kaslarda ve yumuşak dokularda yaygın ağrı ile karakterize olan, uzun müddetli kronik bir rahatsızlık olduğunu aktardı. Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Fibromiyalji uyku sıkıntılarına, yorgunluğa ve duygusal ve zihinsel derde da neden olur. Fibromiyaljisi olan bireyler, fibromiyaljisi olmayan şahıslara nazaran ağrıya daha hassas olabilir. En az üç ay süren ağrı ve belin hem üstünde hem de altında ve bedenin her iki tarafını da etkileyen, yaygın olarak da tanım edilir. Fibromiyalji, beyinde ağrı sinyallerinin işlenmesinde oluşan bir bozukluktan kaynaklanan bir cins ağrı sendromudur. Yaşlandıkça ağrılar ve sızılar günlük hayatın bir modülü haline gelir. Kas sertliği ve ağrı, başka çeşitli semptomlarla birlikte günlük aktiviteleri zorlaştırabilir” kelamlarını kaydetti.
En bariz bulgusu “yorgunluk”
Fibromiyaljinin en besbelli bulgusunun “yorgunluk” olduğunun altını çizen Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Görünüşte âlâ bir gece uykusundan sonra bile dinç uyanamama ve hala bitkin uyanmak belirtileri ortasındadır. Ağrı çoklukla yorgunluk, zorlanma yahut çok kullanımdan sonra kötüleşir. Parmak ucuyla bastırıldığında muhakkak bölgeler hassaslaşır. Bu bölgelere ‘hassas noktalar’ denir. Alevlenmelerde kaslar gerilebilir yahut spazm olabilir. “Fibro sis” olarak da bilinen bilişsel zahmetlerin de bu durumla bağlı olduğunu ve hafızayı, odaklanmayı etkilediği bilinmektedir” açıklamasını yaptı. Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Uyku bozuklukları, tutukluk, baş ağrıları, ekstremitelerde karıncalanma yahut uyuşma, anksiyete ve depresyon, irritabl bağırsak sendromu; ışığa, sese yahut sıcaklığa karşı hassasiyet, tüm bedende ağrı ve tutukluk, yorgunluk ve bitkinlik, ellerde ve ayaklarda karıncalanma yahut uyuşma, yüzde yahut çenede ağrı; karın ağrısı, şişkinlik, kabızlık ve hatta irritabl bağırsak sendromu üzere sindirim problemleri fibromiyalji belirtileridir. Ayrıyeten depresyon ve anksiyete, düşünme, hafıza ve
konsantrasyon meseleleri, migren tipi baş ağrıları, IBS olarak bilinen bağırsak sıkıntıları da görülebilir” kelamlarını kaydetti.
Yaşlandıkça yakalanma riski artar
Fibromiyalji görülebilecek risk kümeleri hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Fibromiyalji, çocuklar da dahil olmak üzere her yaştan insanı etkileyebilir. Lakin birçok bireye orta yaşta teşhis konur ve yaşlandıkça fibromiyaljiye yakalanma ihtimali artar. Bayanların fibromiyaljiye yakalanma ihtimali erkeklere nazaran daha fazladır” dedi. Fibromiyaljinin menopoz sürecinde ortaya çıkabileceğini aktaran Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Menopozun kendisi fibromiyaljiye neden olmasa da semptomlarını şiddetlendirebileceği, bu nedenle teşhis ve tedavinin daha karmaşık hale gelebileceği bilinmektedir. Fibromiyalji için tanısal bir test yoktur. Lakin çoklukla kan testleri yapılarak, diğer bir rahatsızlığın semptomlara neden olmadığı belirlenir” halinde konuştu.
Uyuyamazlar, gergin ve depresiftirler
Fibromiyaljinin nasıl teşhis edildiği hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, “Etkilenen birçok kişi âlâ uyuyamaz, kaygılı, bazen depresif yahut gergin hisseder. Yorgunluk, konsantrasyon zahmeti ve genel bir zihinsel bulanıklık hissi üzere zihinsel meseleler yaygındır. Ayrıyeten fibromiyalji hastaları mükemmeliyetçidir yahut A tipi kişiliğe sahiptir. Ayrıyeten migren yahut tansiyon tipi baş ağrıları, interstisyel sistit ve irritabl bağırsak sendromu yaşayabilirler. Bireyler, çoklukla bedenin her iki tarafını da etkileyen karıncalanma hissi yaşayabilirler. Sıhhat uzmanları çoklukla hastanın hikayesini, fizik muayenesini, röntgenlerini ve kan testlerini kullanarak fibromiyaljiyi teşhis eder. Hekimler, bilhassa yorgunluk üzere çeşitli fizikî semptomlarla birlikte en az 3 aydır yaygın ağrısı olan şahıslarda fibromiyaljiyi düşünürler. Bedenin sol ve sağ tarafında, belin üstünde ve altında, omurganın üst kısmında, göğüs duvarında, omurganın ortasında yahut belde ağrı olduğunda yaygın ağrı olarak kabul edilir” diye konuştu.
Fibromiyalji nasıl tedavi edilir?
Fibromiyalji tedavisi hakkında da detayları paylaşan Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, kelamlarını şöyle tamamladı: “Fibromiyaljinin nedeni bilinmemektedir lakin tesirli biçimde tedavi edilebilir. Kas-iskelet tedavisinde uzman gruplarca uygulanır. Onaylı ilaçlar ortasında duloksetin, pregabalin ve milnasipran yer alır. Fibromiyalji tedavisinde onaylanmış ilaçlar, antienflamatuar ve başka ağrı kesiciler, antidepresanlar, düşük yoğunluklu antrenman ve fizik tedavi, sıcak yahut soğuk tedaviler, gevşeme teknikleri, bilişsel davranışçı terapi yahut duygusal farkındalık ve tabir terapisi, akupunktur ve kayropraktik yahut masaj terapisi üzere alternatif tedaviler uygulanabilir. Tüm bunların dışında da hastaya aerobik idman ve kas güçlendirme idmanları, ekseriyetle birinci basamak sıhhat hizmetlerinde yahut toplum ortamlarında hasta eğitim dersleri, meditasyon, yoga ve masaj üzere gerilim idaresi teknikleri, uyku kalitesini artırmak için güzel uyku alışkanlığı edinme antrenmanları, altta yatan depresyonu tedavi etmek için bilişsel davranışçı terapi (BDT) üzere teknikler uygulanabilir.”
Anlık Sivas Haber
