Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanlarından Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, “Tırnak yeme, başlangıçta fark edilmeyen ancak vakitle diş minesini aşındırarak çatlatan, dentini açığa çıkaran, dişlerin orta çizgisini kaydıran, çene kemiğini zorlayan ve hatta diş köklerini eriten bir süreçtir. Yalnızca ağız değil, tüm yüz yapısını etkileyebilir” dedi.
Özkan, yaptığı açıklamada, günlük hayatın gerilimi, dert bozuklukları ve odaklanma sorunlarıyla ilişkilendirilen tırnak yeme alışkanlığının, sanıldığından çok daha önemli ve kalıcı ağız-diş problemlerine yol açtığını belirterek, ” Tırnak yeme, başlangıçta fark edilmeyen lakin vakitle diş minesini aşındırarak çatlatan, dentini açığa çıkaran, dişlerin orta sınırını kaydıran, çene kemiğini zorlayan ve hatta diş köklerini eriten bir süreçtir. Yalnızca ağız değil, tüm yüz yapısını etkileyebilir. Dişin dış katmanı olan mine, sert yapısına karşın, tırnak yeme sırasında, daima travmaya maruz kaldığında mikroskobik olarak açınır ve çatlar. Tırnak yeme sırasında oluşan tekrar eden baskı ve sürtünme, vakitle bu aşınma ve çatlakları derinleştirir. Mine katmanı hasar gördüğünde, alttaki dentin katmanı müdafaasız kalır. Dentin, dış tesirlere daha açık ve yumuşaktır. Sonuçta diş ayrıkları/ diş aralıkları oluşmaya başlar ve dişlerin anatomik olarak estetik manzarası bozulur. Bu durumda dişlerde hassasiyet, çürük riski ve estetik bozulmalar kaçınılmaz hale gelir” diye konuştu.
“Türkiye’de her 3 gençten 1’i tırnak yiyor”
Özkan, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) ve Türkiye Psikiyatri Derneği datalarına nazaran, 7-12 yaş ortası çocukların yüzde 30’unun, ergenlerin yüzde 45’nin, yetişkinlerin ise yüzde 15’nin tırnak yeme alışkanlığına sahip olduğuna dikkat çekerek şunları kaydetti:
“Stresli periyotlarda bu oranlar süratle artarken, diş tabipleri bu alışkanlığın ağız içinde oluştuduğu tahribatla her geçen gün daha fazla karşılaşıyor. Dişlerin orta sınırında kayma, yüz simetrisinde bozulması oluyor.
2024 yılında yayınlanan bilimsel çalışmalarda, 8-12 yaş kümesindeki çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı olan bireylerde dişlerin orta çizgisinde kaymalar ve kapanış bozuklukları saptandı. Dişlerin hizasında meydana gelen sapmalar, yüz simetrisinde bozulmalara, çene darlığına ve hatta çene eklemi sorunlarına yer hazırlar. Bu değişiklikler, gelişim periyodunda kalıcı hale gelebilir. Tırnak yerken alt çene öne kayıyor. Yapısal sorun
sürekli tırnak yeme alışkanlığı alt çenenin öne hakikat kayma hareketi yapmasından ötürü, alt çene öne gerçek gelerek çene eklem sorunu ve kapanış bozukluğuna sebep olmaktadır. Bu durum, sırf estetik bir sorun oluşturmakla kalmıyor, çene kasları ve çiğneme işlevi üzerinde de tesirli oluyor.”
“Diş kök rezorpsiyonu (Diş kökü erimesi) çene kemiğinde geri dönüşsüz hasar”
Tırnak yeme alışkanlığıyla ilgili en tasa verici durumlardan birinin de diş köklerinde rezorpsiyon (erime) oluşması olduğunu anlatan Özkan, “Kök rezorpsiyonu olan diş vakitle yerinden oynamaya başlar. Daima mikrotravma, dişin kök ucunda çene kemik erimesini tetikleyerek dişin çene kemiğindeki tutunma gücünü azaltır. Bu fark edilmezse, diş kaybı kaçınılmaz olur. Bu hasar röntgenle fark edilir lakin birçok hasta farkına bile varmaz.
Tırnak altı, dış dünyayla en çok temas eden bölgelerden biri olduğu için çeşitli mikroorganizmaların barındıran yeridir. Tırnak yeme yoluyla bu bakteriler direkt ağız içine taşınır ve diş eti iltihapları, ağız kokusu ve sistemik enfeksiyonlara yol açabilir. Candida, Enterobacteriaceae ve Staphylococcus üzere tırnak içi patojenler ağız içine taşınabilir. Ağız içi florasının bozulması; çürük artışına, diş eti hastalıklarına ve bağışıklık sistemi zayıflığında sistemik sorunlara neden olabilir” dedi.
Tırnak yemenin ruh sıhhatinden başlayan bir sorun olduğuna dikkat çeken Özkan, şöyle devam etti:
“Tırnak yeme, psikiyatrik literatürde “Body-Focused Repetitive Behavior (BFRB)” yani ’vücut odaklı tekrarlayıcı davranış’ olarak tanımlanır. Bu alışkanlık çoklukla çocuklukta başlar ve gerilim, anksiyete ya da dikkat eksikliği bozukluğu ile yakından bağlıdır. Ağız sıhhati kadar ruh sıhhati da bu sorunun merkezinde yer alır. Bu nedenle, tırnak yeme tedavisinde sadece diş tabibi değil, gerekirse psikiyatri dayanağı de sürece dahil edilmelidir.”
Tırnak yeme alışkanlığı büyüme çağındaki çocuklarda çene gelişimini etkileyebilir. Erken yaşta fark edilen anomaliler, ortodontik plaklar yahut gelişim yönlendirici apareylerle denetim altına alınabilir. Geciken olaylarda ise ileri seviye ortodontik yahut cerrahi müdahaleler gerekebilir. Çene ve yüz gelişimi açısından kritik olan 6-12 yaş periyodunda tertipli diş tabibi takibi yapılmalı. Orta çizgi kaymaları, açık kapanış, çene darlığı üzere bulgular tespit edilirse ortodontik dayanakla müdahale edilmelidir. Tırnak yeme alışkanlığı yalnızca bir estetik sorun değil, ağız içinde anatomik, biyolojik ve ruhsal hasarlar bırakan bir alışkanlıktır. Fark edilmediğinde kalıcı diş kaybı, çene bozukluğu ve yüz gelişiminde geriliklere neden olabilir.”
Anlık Sivas Haber
