Türkiye’de de çocuklarda miyopi oranı son yıllarda önemli biçimde artarken; Sıhhat Bakanlığı’nın desteklediği araştırmalara nazaran, 2024 yılı prestijiyle okul çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 25’inin miyop olduğu belirtiliyor. Ailelerin tertipli göz muayenesi yaptırmaması da miyopi sürecini hızlandırıyor. Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, miyopi hakkında bilgi verdi.
“Miyopi ne kadar erken yaşta başlarsa, ilerleme riski o kadar yüksek olur” diyen Medicana Zincirlikuyu Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Çocuklukta başlayan miyopi, ergenlik boyunca süratle ilerleyebilir. Bu durum ileride yüksek miyopi riskini beraberinde getirir. Yüksek miyopi, yalnızca görme bozukluğu değil, göz sıhhati açısından önemli tehditler içerir. Retina incelmesi, retina dekolmanı ve göz içi basınç sorunları bu riskler ortasındadır. Erken yaşta miyopi gelişimi, çocuğun toplumsal ve akademik hayatını da etkileyebilir. Görme bozukluğu olan çocuklar tahtayı net göremeyebilir. Bu durum, derse iştiraki ve öğrenme sürecini olumsuz tesirler. Birebir vakitte dış aktivitelerden uzak durma eğilimi gösterebilirler. Bu da hem fizikî hem ruhsal gelişim üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabilir” halinde konuştu.
Miyopide genetik, değerli rol oynuyor
Miyopi gelişiminde genetik faktörlerin kıymetli rol oynadığına değinen Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Eğer anne ya da baba miyop ise, çocukta bu durumun ortaya çıkma ihtimali artar. Genetik eğilim, göz yapısının belirlenmesinde direkt tesirli olur. Miyopiye neden olan göz küresi uzunluğu, kornea eğimi üzere yapısal özellikler genetik yolla aktarılabilir. Tek ebeveynin miyop olması çocukta miyopi görülme ihtimalini yaklaşık %25’e; her iki ebeveynin miyop olması bu riski yüzde 50’nin üzerine çıkarabilir. Lakin yalnızca genetik kâfi değildir. Çevresel faktörler bu eğilimi hızlandırabilir ya da yavaşlatabilir. Genetik yatkınlık tek başına kâfi değildir. Günlük alışkanlıklar ve çevresel kaideler miyopi ilerlemesinde belirleyici olabilir. Çağdaş hayat üslubu, çocukların göz sıhhatini olumsuz etkileyen birçok faktör barındırır. Bilhassa okul çağı çocuklarında dijital aygıtlara maruz kalma mühleti artmıştır. Bu da göz kaslarını zorlar ve miyopi gelişimini hızlandırır” sözlerini kullandı.
Gün ışığı göze faydalı
Gün ışığının göz sıhhati için kıymetli olduğuna değinen Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Araştırmalar, açık havada daha fazla vakit geçiren çocuklarda miyopi riskinin azaldığını gösteriyor. Doğal ışık, göz gelişimini destekleyen değerli bir faktördür. Ayrıyeten açık hava aktiflikleri göz kaslarının farklı odaklara ahenk sağlamasına yardımcı olur. Çocuklar parkta oynadığında hem fizikî hem görsel manada gelişim gösterir. Kapalı alanlara sıkışan hayat biçimi bu süreci sekteye uğratır. Bunun yanında ekran başında ya da kitap okurken mola vermemek göz sıhhatini bozar. 20-20-20 kuralı burada büyük değer taşır. Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 6 metre uzağa bakmak gözleri rahatlatır. Bu alışkanlık hem göz kaslarını hem de odaklama sistemini korur. Uyku sistemi de görsel gelişim üzerinde tesirlidir. Yetersiz uyku, gözlerde kuruluk, yorgunluk ve odaklama problemlerine yol açabilir. Erken yatmak ve kaliteli uyumak çocuk sıhhati için gereklidir” diye görüş verdi.
Fast food gözü tehdit ediyor
“Beslenme, göz sıhhati üzerinde direkt etkilidir” diyen Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Vitamin ve mineral eksiklikleri göz gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bilhassa A vitamini, lutein, omega-3 ve çinko üzere besin öğeleri göz işlevleri için kritiktir. Zerzevat, meyve, balık ve kuruyemiş tüketimi istikrarlı olmalıdır. Fast food ve işlenmiş besinler çocukların genel sıhhati kadar göz sıhhatini da tehdit eder. Sağlıklı bir diyet, miyopinin ilerleme suratını azaltabilir. Gözlerin gereksinimi olan besinleri sağlamak, büyüme devrindeki çocuklar için şarttır” tabirlerini kullandı.
Miyopinin ilerlemesini durdurmak için sistemli muayene önemli
Miyopi ilerlemesini denetim altına almak için nizamlı göz doktoru muayenelerinin koşul olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Göz yapısındaki değişiklikler birçok vakit fark edilmez. Lakin uzman bir göz tabibi bu değişimleri erken teşhis edebilir. Erken müdahale, miyopinin ilerlemesini yavaşlatır yahut durdurabilir. Ayrıyeten çocuğun gereksinim duyduğu yanlışsız gözlük ya da lens numarası belirlenir. Bu da görme kalitesini artırır. Yıllık göz muayeneleri, çocukların okul muvaffakiyetini ve ömür kalitesini direkt etkiler” dedi.
Gece uygulanan tedaviler var
Miyopi tedavilerinden bahseden Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, “Düşük dozda atropin damlaları miyopi ilerlemesini yavaşlatabilir. Göz doktoru denetiminde kullanılan bu tedavi, çoklukla geceleri uygulanır. Atropin damlaları göz kaslarını gevşeterek göz küresinin büyümesini sonlar. Bu tedavi uzun periyodik ve sistemli takip gerektirir. Yan tesirler enderdir fakat kesinlikle uzman nezaretinde yapılmalıdır. Bunun yanında Orto-K lensler denenebilir. Bunlar, gece takılıp sabah çıkarılan özel kontakt lenslerdir. Bu lensler gece boyunca kornea yüzeyini süreksiz olarak şekillendirir. Sabahları lens çıkarıldığında çocuk gün uzunluğu net görür. Ayrıyeten miyopi ilerlemesini yavaşlatır. Bu yol cerrahi müdahale gerektirmez ve çocuklar için inançlıdır. Lakin hijyen kurallarına katiyen uyulmalıdır” biçiminde görüş verdi.
Anlık Sivas Haber
