Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile birlikte, Kutup Bölgeleri Koordinasyon Kurulu’nun kurulması, uluslararası ve ulusal düzeyde önemli bir adım olarak kabul edildi. Bu genelge, özellikle iklim değişikliği, enerji güvenliği, deniz yol çalışmaları ve ekosistem koruma gibi kritik alanlarda küresel ölçekte artan ilgiyi yansıtmaktadır. Kutup bölgelerinin jeostratejik konumu, ekonomik potansiyeli ve ekolojik önemi, Türkiye’nin bölgesel ve küresel stratejilerinde yeni bir yön belirlemesine olanak sağlayacak önemli bir noktada duruyor.
Genelgede, özellikle Arktika ve Antarktika bölgelerinde meydana gelen buz erimeleri ve iklim değişikliklerinin, doğal yaşam, enerji arzı, denizcilik ve ticaret yolları üzerinde doğrudan etkisi olduğuna vurgu yapılıyor. Bu gelişmeler, sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve güvenlik politikaları açısından da yeni fırsat ve riskler yaratıyor. Ülkemizin 2053 vizyonu kapsamında, bu bölgelerde ortaya çıkan gelişmeleri yakından takip etmek ve stratejik konumumuzu güçlendirmek amacıyla, ulusal ve uluslararası işbirliklerini geliştirmek zorunlu hale geldi.
Ulusal Kutup Bilim Stratejisi (2023-2035) doğrultusunda, Türkiye’nin iki kutup bölgesindeki konumunu daha da ilerletmek ve etkinliğini artırmak amacıyla çeşitli projeler ve yatırımlar planlanıyor. Bu strateji, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile altyapı yatırımlarını içermekte olup, hedefler arasında kutup bölgelerinde gerçekleştirilecek bilimsel çalışmaların, hem bölgesel hem de küresel ölçekte Türkiye’nin bilimsel yetkinliğini pekiştirmek yer alıyor. Aynı zamanda, bu çalışmalar sayesinde, bölgedeki kritik kaynakların sürdürülebilir ve etkin kullanımı da sağlanmaya çalışılıyor. Bu politikalar, Türkiye’nin insanlık mirasının korunması ve gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakmak adına atılmış önemli adımlar olarak öne çıkıyor.
Kurul ve Yapısı
Resmi Gazete’de yayımlanan genelge ile, Türkiye’nin Kutup Bölgeleri Koordinasyon Kurulu’nun kurulmasına karar verildi. Bu kurul, ulusal ve uluslararası düzeyde stratejik kararlar almak ve uygulamaları koordine etmek amacıyla oluşturuluyor. Kurulun başkanlığını Sanayi ve Teknoloji Bakanı üstlenirken, diğer üyelikler ise şu şekilde belirlendi:
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı
- Dışişleri Bakan Yardımcısı
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı
- Milli Savunma Bakan Yardımcısı
- Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı
- Ticaret Bakan Yardımcısı
- Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı
- Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı
- TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü
Kurul, yılda en az bir defa toplanacak olup, başkan ihtiyaç duyduğunda çağrı yapabilecek, ayrıca alt kurul ve çalışma grupları oluşturma yetkisine sahip olacak. Toplantılara, ilgili kamu kurumları, üniversiteler, araştırma altyapıları, sivil toplum kuruluşları, meslek birlikleri ve özel sektör temsilcileri de davet edilebilecek, böylece çok yönlü ve kapsamlı kararlar alınması hedefleniyor.
Çalışmalar, ülkenin bilimsel ve teknolojik kapasitesini geliştirmek, küresel ortak projelerde yer almak ve bölgesel güç olarak etki alanını genişletmek amacıyla, kamu ve özel sektörün işbirliğini artırmaya dayanıyor.