Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Sıfır Atık vizyonumuzla tarihi bir adımı daha atıyoruz. Tek kullanımlık plastiklerde kısıtlamaya gidiyor, denizlere ve ekosisteme sahip çıkıyoruz” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabında bir paylaşım yaptı. Yaptığı paylaşımda, “Sıfır Atık vizyonumuzla tarihi bir adımı daha atıyoruz. Tek kullanımlık plastiklerde kısıtlamaya gidiyor, denizlere ve ekosisteme sahip çıkıyoruz. Kesimi döngüsel iktisada yönlendirip ‘tek’ değil sürdürülebilir üretim diyoruz. Depozito Sistemi üzere uygulamalarla destekleyeceğimiz ‘Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritamız’ güzel olsun” dedi.
Birleşmiş Milletler Etraf Programı (UNEP) tarafından plastik kirliliğinin azaltılması konusunda Cenevre’de düzenlenen Hükümetlerarası Müzakere Komitesi toplantısında Türkiye’nin “Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası” açıklandı. Yeni yasalaşan İklim Kanunu ile uyumlu, Döngüsel İktisat Aksiyon Planı ve Sıfır Atık vizyonu ile hazırlanan yol haritası Cenevre’deki memleketler arası toplantılarda görüşüldü.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün literatür taramaları, kamu ve özel bölüm temsilcilerinin katkılarının alındığı çalıştaylar, kurumsal anket ve TÜİK tarafından gerçekleştirilen kamuoyu anketi sonuçlarına dayanarak, hazırladığı ‘Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası”nda 22 kamu kurum ve kuruluşu kapsayacak, 44 aksiyon yer aldı. Yol haritasıyla tek kullanımlık plastiklerin geri dönüşümle üretilmesinin yaygınlaştırılması, tıpkı vakitte tüketiminin azaltılmasına yönelik adımların hayata geçirilmesi sağlanacak. Mikroplastikler de dahil olmak üzere ekosisteme deniz çöpü girdilerini azaltmak, deniz ve kıyı ekosistemleri üzerindeki deniz çöpü baskısını hafifletmek için izlenecek adımlar belirlendi. Yol haritasında plastik dalından başlanarak üretim ve kullanımda kısıtlamalar ile etraf dostu alternatiflerin yaygınlaştırılmasını sağlayacak yasal düzenlemeleri de içeren hareket adımları sıralandı.
Kısa vadede tek kullanımlık plastik eserlere kısıtlama
İlk etapta 2025-2027 yıllarını kapsayan kısa vadeli aksiyon planı hayata geçirilecek. Bu kapsamda, ‘Ulusal Plastik Stratejisi ve Hareket Planı’ hazırlanacak. Tek kullanımlık plastiklere yönelik mevzuat hazırlanacak. Listelenecek tek kullanımlık plastik eserlerin kısıtlanması yahut yasaklanması, besin ambalajları ve içecek kapları için tüketimin azaltılmasına yönelik mevzuat çalışması yürütülecek. Fiyata Dayalı Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (GÜS) planları belirlenecek. Bu sayede plastik kesimi üretim kademesinde sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlü olacak. Tekrar üretim kademesinde geri dönüştürülmüş plastik ham husus ile içecek kapları ve şişeler için özel dizaynlar oluşturulacak. Otel, restoran ve kafe üzere catering hizmeti sağlayan tesisler ile turizm dallarında sürdürülebilir, tekrar kullanılabilir-doldurulabilir alternatiflerin yaygınlaştırılması sağlanacak. Tek kullanımlık plastikler ve tesirleri konusunda kamu şuurunu geliştirmek gayesiyle her yaşa her kısma hitap eden farkındalık ve bilinçlendirme faaliyetleri, bağlantı kampanyaları kamu, özel bölüm, sanayi ve STK’ların iş birliğiyle oluşturulacak.
Orta vadede ambalaj atıklarının denetiminde AB kriterlerine uyum
Orta vadeli aksiyon planı ise 2028-2032 yıllarını kapsayacak. Bu etapta ‘Ambalaj Atıklarının Denetimi Yönetmeliği’nin AB düzenlemelerine uyumlu olarak revize edilecek. Pet şişelerin başka toplanma oranının yüzde 77’ye akabinde yüzde 90’a çıkarılması hedefleniyor. İçecek kapları, tekli eserler, ıslak mendiller ve tütün eserleri için etiketleme zaruriliği getirilecek. Tek kullanımlık plastik tesirleri ve tekrar kullanılabilir alternatifler konusunda bilinçlendirme faaliyetleri yürütülecek. Mikroplastik kaynaklarının haritalanması, izlenmesi ve denizler için izleme programı geliştirilecek. Tesirli azaltma tedbirleri oluşturmak maksadıyla kara ve deniz kökenli kaynaklardan salınan mikroplastik ölçüsünün tespit edilmesi, tertipli izlenmesi ve sıcak noktaların bölgesel haritalandırılması sağlanacak. Kamu kurumlarında, akademide, özel kesimde ve STK’larda mikroplastikler konusunda kurumsal ve teknik kapasitenin geliştirilmesi için çalışmalar yürütülecek.
Uzun vadede ‘tek kullanımlıklar’ yerine ‘yeşil alternatif’ hedefi
Uzun vadeli hareket planı ise 2033 yılı ve sonrasını kapsayacak. Bu plan kapsamında yine kullanım ve doldurma üzere döngüsel iş modellerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Biyobozunurluk ve kompostlanabilirlik test kapasitesi milletlerarası standartlara uygun hale getirilecek. Tek kullanımlık plastik alternatiflerinin tekrar kullanılabilir-doldurulabilir olarak tasarımı, geri dönüştürülmüş-alternatif gereç kullanımı için Araştırma-Geliştirme (AR-GE) ve Ürün-Geliştirme (ÜR-GE) takviyesi sağlanacak. 12. Kalkınma Planı’nda bahsi geçen Yeşil Kamu Alım Stratejileri’ne satın alımlarda mikroplastiklerin kısıtlanmasına yönelik kriterler eklenecek. Mikroboncuk içeren dudak eserleri, tırnak eserleri ve makyaj eserlerinin yasaklanması için yasal düzenleme çalışmaları yapılacak. Tekrar ‘Su Kirliliği Denetimi Yönetmeliği ve Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği’ izleme parametreleri ortasına mikroplastiklerin eklenmesi ve AB mevzuatı ile uyumlu olacak biçimde güncellenmesi için yasal alt yapı hazırlanacak. Evsel ve kentsel arıtma çamurlarında mikroplastiklerin izlenmesi için yasal düzenleme yapılması sağlanacak.
Anlık Sivas Haber
