Şiddetli eklem deformitesi, kemik kaybı veya nöropatik eklemi olan hastalarda protez ameliyatlarının zaman kaybetmeden gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Uzmanlar, bu tür durumlarda ameliyatın geciktirilmesinin hastanın yaşam kalitesine olumsuz etkileri olabileceğine dikkat çekerek, erken müdahalenin işlev kaybını ve hareket kısıtlamalarını azaltacağını vurgulamaktadır. Uzmanlar, özellikle eklemde ciddi deformite veya kemik erimesi bulunan hastalarda, protez ameliyatını ertelemenin, hastanın günlük yaşamındaki zorlukları artırdığını belirtmektedirler.
Acıbadem Bursa Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Namık Şahin, diz ve kalça protezi ameliyatları hakkında detaylı bilgiler sunarak, bu operasyonların neden ve ne zaman tercih edilmesi gerektiğine dair önemli noktaları açıkladı. Protez ameliyatlarının, yıpranmış veya hasar görmüş diz ve kalça eklemlerine metal, plastik veya seramik malzemeden yapılmış implantların yerleştirilmesiyle gerçekleştirildiğini belirten Prof. Dr. Şahin, bu operasyonlara “Total Diz Protezi” veya “Total Kalça Protezi” denildiğini ifade etti. Bu cerrahi müdahalelerin genellikle kireçlenme (artroz), romatizmal artrit veya kırık gibi durumların tedavisinde tercih edildiğini ve amacı hastanın ağrılarını azaltmak, hareket kabiliyetini artırmak ve günlük aktivitelerini daha rahat yapabilmesini sağlamaktır.
Güncel Klinik Kılavuzlar ve Tedavi Seçenekleri
Prof. Dr. Şahin, tıp alanındaki en yeni gelişmeler ışığında, güncel kılavuzlara göre, “orta veya şiddetli derecede diz ya da kalça kireçlenmesi olan ve cerrahi müdahale gerektiren hastalarda, konservatif tedavi yöntemleri yeterli sonuç vermediğinde” cerrahi seçeneğinin tercih edildiğini belirtti. Ayrıca, bu kararın hastanın durumu ve beklentileri doğrultusunda, doktor ve hasta arasında ortak bir kararla alınması gerektiğinin altını çizdi.
Ameliyatın Zamanında Yapılmasının Önemi
Özellikle şiddetli deformite, kemik kaybı veya nöropatik eklemi olan hastalarda, protez ameliyatını ertelemek ciddi sakıncalar doğurabilir. Prof. Dr. Şahin, “Ameliyatın gecikmesiyle birlikte hastanın fonksiyon kaybı, eklemde hareket kısıtlanması ve kas gücü zayıflaması artar. Bu durum, ameliyat sonrası rehabilitasyon sürecini de güçleştirir” diye uyarıda bulundu. Ayrıca, erken müdahalenin, hastanın yaşam kalitesini korumak ve ilerlemiş sakatlıkların önüne geçmek adına kritik öneme sahip olduğunu belirtti.
Prof. Şahin, ameliyatların genellikle aşırı sigara kullanımı, obezite veya diyabet gibi kronik hastalıklar nedeniyle geciktirildiğini de sözlerine ekledi. Obezitenin tek başına ameliyatı engellemediğini, ancak vücut kitle indeksinin 40 ve üzeri olması halinde, ameliyatın yan etkilerinin arttığı ve hastaların bu duruma dikkat etmesi gerektiği konusunda uyarılarda bulundu. Ayrıca, obezite cerrahisi geçirmiş hastaların da, protez ameliyatı öncesinde kilo vermeleri konusunda teşvik edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Ameliyat Sonrası Rehabilitasyon ve Bakım
Prof. Dr. Şahin, eklem protezi ameliyatlarının genellikle genel veya epidural anestezi altında yapıldığını ve yaklaşık 1-2 saat sürdüğünü açıkladı. Hastaların çoğunlukla 2 gün hastanede kalarak, yürüteç veya destek araçlarıyla ameliyat sonrası ilk günlerde yürümeye başladıklarını belirtti. Tam iyileşme sürecinin kişiden kişiye değiştiğini ve genellikle birkaç ay sürdüğünü ifade eden Şahin, bu dönemde hastaların yürüme, merdiven inip çıkma, oturma ve kalkma gibi aktivitelerde dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı.
Rehabilitasyonun, iyileşme sürecinde hayati bir rol oynadığını belirten Prof. Dr. Şahin, “Hasta ve hekim arasındaki iyi iletişim ve işbirliği, başarıyı artırır. Hasta, ameliyat öncesi ve sonrasında doktorun önerilerine uymalıdır” diyerek, sigara içmenin iyileşmeyi olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekti. Ayrıca, enfeksiyon riskini azaltmak amacıyla hijyen kurallarına sıkı sıkıya uyulması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Son olarak, Prof. Dr. Şahin, protez ameliyatı sonrası dönemin dikkatli takip ve düzenli kontrollerle başarıyla yönetilebileceğini belirterek, hastaların yaşam kalitelerini artırmak ve uzun vadeli sonuçlar elde etmek için uzman önerilerine uyum sağlamalarının önemine vurgu yaptı.
