ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğunda Ermenistan ve Azerbaycan, 35 yıllık çatışmayı sona erdiren barış mutabakatını Beyaz Saray’da imzaladı. Zengezur Koridoru ile Nahçıvan ilişkisi kurulurken, ABD Azerbaycan’a 1992’den beri uygulanan savunma kısıtlamalarını kaldırdı. Başkanlar Trump’a Nobel Barış Mükafatı daveti yaptı.
Beyaz Saray’da gerçekleşen tarihi imza törenine ABD Başkanı Donald Trump, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katıldı. Trump, önderlerle evvel farklı başka görüştü, akabinde üçlü oturumda “kalıcı barış, karşılıklı hürmet ve ekonomik işbirliği” vurgusu yapan ortak bildirinin imzalanmasını sağladı.
“Bu bir ateşkes değil, gerçek bir barış”
Trump, açılış konuşmasında muahedenin kapsamına ait, “35 yıl süren uzun bir gayret sonunda artık dost oldular ve uzun müddet dost kalacaklar. Bu benim için büyük bir onur. Ermenistan ve Azerbaycan, tüm çatışmaları durdurmayı, ticareti, seyahati ve diplomatik bağları açmayı, birbirlerinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne hürmet göstermeyi taahhüt ediyor. Bu bir ateşkes değil, gerçek bir barış anlaşması” tabirlerini kullandı.
Trump, mutabakatın en kritik unsurlarından birinin “Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası” olduğunu belirterek, “Bu ismin verilmesi benim için büyük bir onur. Fakat bunu ben istemedim. Koridor, Azerbaycan’ın Nahçıvan’a tam erişimini sağlarken Ermenistan’ın egemenliğine tam hürmet gösterecek” dedi. Ermenistan’ın, koridorun geliştirilmesi için ABD ile 99 yıla kadar uzayabilecek özel bir iştirak kuracağını belirten Trump, “Amerikan şirketleri bölgeye büyük altyapı yatırımları yapacak. Bu üç ülkeye de ekonomik yarar sağlayacak” dedi.
Azerbaycan’a yaptırımlar kaldırıldı
Trump, imza merasiminde kıymetli bir duyuru yaptı. Trump, “Azerbaycan ve ABD ortasındaki savunma işbirliği kısıtlamalarını kaldırıyoruz. Bu çok değerli bir gelişme” tabirlerini kullandı. Cumhurbaşkanı Aliyev ise bu adımı, “Bağımsızlığımızın birinci yılında, 1992’de konulan kısıtlamalar, 33 yıl sonra bugün kaldırıldı. Bu, Azerbaycan halkının gurur ve minnetle hatırlayacağı bir gün olacak” kelamlarıyla kıymetlendirdi.
“Trump olmasaydı bu barış olmazdı”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, konuşmasında Trump’ın liderliğine vurgu yaparak, “30 yılı aşkın müddettir başaramadığımız bu barış, Trump’ın liderliğinde mümkün oldu. Bugün Kafkasya’ya barışı getiriyoruz. Ermenistan ile duvarlar değil, irtibatlar inşa ediyoruz. Bu yalnızca bölgemiz için değil, memleketler arası barış için de tarihi bir adımdır.” sözlerine yer verdi. Aliyev ayrıyeten, stratejik iştirak kapsamında yatırım, ticaret, güç, savunma ve yapay zeka alanlarında işbirliği yapılacağını belirtti.
“Trump barış elçisidir, Nobel’i hak ediyor”
Ermenistan Başbakanı Paşinyan da Trump’a övgülerde bulunarak, “Egemenlik, toprak bütünlüğü ve yargı yetkisi temelinde yeni bir devir açıyoruz. Bu muvaffakiyet, global liderliğinizin bir göstergesidir. Nobel Barış Ödülü’nü hak ediyorsunuz” dedi.
Paşinyan, ABD ile birlikte çalışarak koridorun hayata geçirileceğini ve bunun uzun vadeli ekonomik fırsatlar doğuracağını vurguladı. Merasimin ilerleyen kısmında Aliyev ve Paşinyan, Nobel Komitesi’ne ortak mektup gönderme konusunda anlaştı. Aliyev, “Başkan Trump 6 ayda harika bir şey oluşturdu” derken, Paşinyan da “30 yıldır savaşan ülkeleri barıştırdı” dedi.
İmza merasiminde Rusya-Ukrayna vurgusu
Tören sonrası basın mensuplarının sorularını cevaplayan Trump, “Ukrayna ateşkes doruğunu kim engelliyor, Putin mi Zelensky mi?” sorusuna, “Her hafta binlerce asker ölüyor. Çok yaklaştık, yakında Putin ile çok tanınan bir yerde görüşeceğiz. Yeri ve vakti açıklayacağız” yanıtını verdi. Bir öbür gazetecinin “Putin ile yapılacak görüşme Rusya’nın barışı sağlamak için son bahtı mı? Ukrayna’nın toprak odunu vermesi bekleniyor mu?” sorusuna, “Son baht demek istemem lakin kimi toprak takasları olabilir. Her iki tarafın da faydasına olacak.” tabirlerini kullandı.
“Hayat kurtarmayı seviyorum”
Nobel sorusu üzerine Trump, siyaset hedefi taşımadığını vurgulayarak “Bunu siyaset için yapmıyorum. Hayat kurtarmayı seviyorum. Ukrayna ve Rusya savaşının dünya savaşına dönüşmesini engelledik” tabirlerini kullandı.
Anlık Sivas Haber