Erzurum Kalkınma Vakfı, (ERVAK) 29. Sultan Sekisi Toplantısını “Ulaşımda Beklentiler” temasıyla İspir’de düzenledi.
Erzurum ve Rize’den ağır iştirak ile gerçekleştirilen toplantıda yıllardır bir türlü tamamlanamayan tüneller, uçak seferlerindeki problemler ve yüksek süratli tren hususları masaya yatırıldı. Yapılan konuşmalarda Ovit Tüneli’nin yapılmasında büyük katkıları olan ve yakın vakitte hayatını kaybeden Tahsin Bayramoğlu’na özel bir başlık açıldı.
ERVAK’ın “Ulaşımda Beklentiler” temasıyla hafta sonu İspir’de düzenlediği 29.Sultan Sekisi Toplantısında; yıllardır tamamlanması yılan öyküsüne dönen Kop, Dallıkavak, Palandöken ve Çirişli tünelleri ile yüksek süratli tren, Rize İyidere Limanı ve uçak seferleri hususları ele alındı.
26 Dönem AK Parti Erzurum Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı’nın modoratörlüğünde düzenlenen toplantıda Prof. Dr. Fahri Yavuz, Dr. Öğretim Üyesi Emine Çoruh ve Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) Lideri Ethem Tanrıver, husus hakkında sunum yaptı.
İspir Belediyesi, EİT 2025 Erzurum Koordinatörlüğü, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası, Erzurum Ticaret Borsası, Rize Ticaret ve Sanayi Odası, Rize Ticaret Borsası, Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği, Erzurum 1. Organize Sanayi Başkanlığı, Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti (DAGC) ve İSPA – KALDER’in paydaş olduğu programda ulaşımda yaşanan problemler ve yarım kalan yatırımların tamamlanması ile bölge vilayetlerinin kazanımları ayrıntıları ile anlatıldı.
Bu yol öyküsü artık bitsin
Toplantının açılış konuşmasını yapan ERVAK Başkanı Erdal Güzel, 1912 yılında devrin Valisi Mehmet Emin Yurdakul’un Payitahta Dahiliye Nezareti’ne yazdığı yazı ile başlayan serüvenin artık son bulmasını istediklerini belirtti.
Vali Yurdakul’un Payitahta gönderdiği yazıda Doğu Anadolu’nun ticari kalkınması için Erzurum’un Rize ile olan irtibatının bir an evvel yapılması gerektiğini lisana getirdiğini anlatan Lider Hoş, “Erzurum’u Rize’ye ilişkin İyidere Limanı’na götüren Ovit Geçidi’nin açılmasını payitahta tavsiye içerikli olarak sunuyor Erzurum Valisi Mehmet Emin Yurdakul. Yıl 1912, bunun uzun öyküleri var. Almanlar ile birlikte emperyalist güçler de talip oluyorlar. Osmanlı’nın son devirleri, Ruslar devreye giriyor ve kendilerinin yapacaklarını belirterek takoz koyuyorlar. Trabzon’da İskender Hoca Camisi’nin önünde mitingler yapılıyor, sevinç naaraları atılıyor, ’Trabzon-Erzurum ortası demiryolu yapılacak’ diye. Bizim Mehmet Emin Yurdakul Bey de Erzurum-Rize ortasındaki yolun süreci konusunda Payitaht ile ilgileniyor. Ortadan yıllar geçiyor, bu artık İspirlilerin, Erzurumluların, Rizelilerin bir sevda sahnesine dönüştü” dedi.
ERVAK’ın 16. Sultan Seksi Toplantısını 2008 yılında tekrar İspir’de düzenlediklerini hatırlatan Hoş konuşmasını şöyle sürdürdü: “O vakit Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan beyefendi iki kent ortasındaki bu yolun fazla maliyetli olduğunu, iki kent için lüks olduğunu söz etmişlerdi. Biz bu iki yolun Erzurum-Rize ortasında olmadığını, bu yolun Orta Doğu’ya kadar uzandığını söz ettik kendilerine ve Rizeli kardeşlerimizle Ovit’te bir ortaya geldik. Ne dedik? ’Kuzey güneyle buluşuyor, Karadeniz dadaşla buluşuyor.’ Ve devletimiz, hükümetimiz kazmayı vurdu, Ovit Geçidi yapıldı. Elhamdülillah harika, çağdaş bir yol. Burada bizlerin gücünü gördük, teknolojiyi gördük Türk milletinin, Türk devletinin her şeyin üstesinden gelebileceğini gördük.
Can Suyumuz İpek Yolu
Aradan 17 yıl geçti, bugün tekrar buradayız. Bu yol kıssasını bitirmek istiyoruz, vekillerimize büyüklerimize tekrar duyurmak istiyoruz. Ulaşımda beklentilerimiz var. Bu beklentilerimizin bizim tarihi İpek Yolu’nun hayata geçirilmesiyle ilgili beklentiler. Rizeli kardeşlerimiz de bunu bekliyor, Mardin’deki kardeşimiz de bunu bekliyor. O vakit dedik ki bir slogan bulalım, ne diyelim? ’Can Suyumuz İpek Yolu’ diyelim. Ve bu sloganla buraya geldik.
Kardeşi kardeşe kavuşturalım
Şu anda devletimizin bir siyaseti var, deniyor ki: ’Bin yıllık kardeşlik, birlikte yaşamak.’ Elbette ki bin yıllık kardeşlik ve birlikte yaşamak iki başlı ögelerle birbirini tamamlar. Bir maddi öge, bir manevi öge. Maddi ögelerin bizi yaklaştırdığı yollar, ulaşım sınırlarıdır. Bugün şayet Palandöken Tüneli bekliyorsa bu sürdürülmeli, bu kardeşliğin bir tabiri olmalıdır. Çirişli Tüneli üretiminde biraz gecikmeler varsa hızlandırılabilir ve kardeşi kardeşe kavuşturmalıdır. Münasebetiyle İyidere Limanı’nın faal hale gelmesi, Erzurum’un limana kavuşması isteğimiz ve niyetimizdir.’
Erzurum’dan Cumhurbaşkanımıza giden eli boş dönmez
“Türkiye’nin diğer bir yerinde yüzyıldan beri konuşulan öbür bir yol var mı, ben bilmiyorum” diyerek kelamlarına başlayan Rize Ticaret Odası Başkanı Şaban Karamehmetoğlu ise bu yolun içerisinde binlerce kıssayı barındırdığını söyledi.
Projenin tamamlanmasının Rize, Erzurum ve Doğu’daki 16 vilayet için de olmazsa olmaz olduğunu lisana getiren Lider Karamehmetoğlu, “Kolay bir yol değil, maliyetli bir yol. Cumhurbaşkanımızın siyasi gücü olmasaydı, yatırım gücü olmasaydı bunları da konuşamayabilirdik. Bu projelerde siyasetçinin de elini güçlendirmek lazım. Bizim Erzurum Ovasına sizin de bizim denizimize gereksiniminiz var. Cumhurbaşkanımızın Erzurum sevdasını çok güzel bilen biriyim. Erzurum’dan Cumhurbaşkanımıza giden, oradan eli boş dönmez. Projelerin takibi yapılması lazım” dedi.
Karayolları Genel Müdür Yardımcısı Selehattin Bayramçavuş ile görüştüğünü belirten Karamehmetoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yaklaşık 640 metreye yakın bir arasının kaldığını tabir etti. ’Zor bir proje, günlük yarım metre gelebiliyoruz. Ödenekte falan eza olmazsa 2026’nın sonuna biter ’dedi. Erzurum-Rize-İspir ortası bu tüneller yetmez, bu yolu kısa tutmamamız lazım. Cumhurbaşkanımıza bir proje önerdim. Havaalanından başlamak suretiyle Dallıkavak istikametinde 7100 metre, takriben 28 kilometre tünellerle birlikte 21 km daha bu yolu kısaltmak mümkün. Ben bunu Cumhurbaşkanımıza verdim, bunun plan projeleri de hazır. Cumhurbaşkanımız bunu Ulaştırma Bakanına verdi, ’Bir çalışma yapın’ dedi. Tünelin yapılmaması için hiçbir neden yok. Bu işi yaparsak Erzurum-İspir ortası 45 dakikaya düşer.
İyidere Lojistik Merkezi, dünyanın en büyük gemilerinin yanaşacağı bir liman olacak. Limanın demiryolu irtibatı olması lazım. Sayın vekilleri ve bakanı yakalamışken Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü bir fizibilite çalışması yaptı. Erzurum-Erzincan yol ayrımından üstten aşağıya, oradan daha ileri lojistik merkeze kadar çalışma bu. Paydaşları EBB, Bayburt Belediyesi ve Rize Belediyesi. Erzurum’un siyasi dayanağına muhtaçlığımız var. Bu projeyi de inşallah bu bölgeye kazandırmış oluruz. Bunu çok açık ve net söylüyorum. Yani Sayın Cumhurbaşkanımız bak bir kere daha altını çiziyorum. Rize ve Erzurum için. Bu bölge için ona gidecek hiçbir proje oradan geri gelmez. Kâfi ki takip yapılsın.”
Projesinde vazife yaptım
26 Dönem AK Parti Erzurum Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı da ERVAK’ın 2008 yılında birinci Ovit için toplantı yaptığında merhum Kadir Topbaş’ın danışmanı olduğunu belirterek, “Sultan Sekisi toplantısı dönüşü kendisinden yetki istedim. Yetki aldıkdan sonra projeleri hazırlamaya başladık. Projeyi muhakkak bir pozisyona getirip Karayollarına teslim ettik. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan Beyefendi acayip derecede bu işi takip etti. Ve 2018 yılında aktif vekilliğimde de açılması nasip oldu. 14 kilometre, iki tüp, Türkiye’nin ikinci, dünyanın dördüncü büyük tüneli. Buradan ötürü da emeği olan başta Cumhurbaşkanımıza şükranlarımızı arz ediyoruz. Bu işi takip eden Rizeli bedelli hemşehrilerimize, Erzurum’a teşekkür ediyoruz” dedi.
Bizim Zengizor Koridorumuz bu tüneller
Erzurum Ticaret Borsası Başkanı Hakan Oral ise bölgenin lojistik kapasitesinin artırılması için büyük kıymet taşıyan tünel projelerinin şimdi tamamlanmadığını vurgulayarak, bu durumun bölgesel bütünleşmeyi güçleştirdiğine dikkat çekti.
Özellikle Kırık ve Dallıkavak tünellerinin hizmete açılmasıyla birlikte Doğu Anadolu’nun Doğu Karadeniz’e bağlanacağını, bunun da hem iç ticaretin hem de ithalat ve ihracat faaliyetlerinin gelişmesine değerli katkılar sağlayacağını tabir eden Lider Oral, bu projelerin sadece ulaşım kolaylığı sağlamayacağını, tıpkı vakitte bölgenin ekonomik potansiyelini açığa çıkaracağını lisana getirdi.
Söz konusu tünellerin stratejik bir kıymete sahip olduğunu vurgulayan Lider Oral kelamlarını şöyle sürdürdü: “İspirliyim, İspir aşığı bir ailede büyüdüm. Yani 14 yaşından beri aklım keseli bu kıssayı dinliyorum. Babam ya da amcalarım, işte Tahsin Amcamla (Allah gani gani rahmet eylesin) İspir’den, Erzurum’dan heyet oluşturur Ankara’ya giderdi. Şükürler olsun ki Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyonuyla Ovit’i başardık. Allah razı olsun kendilerinden. Artık inşallah tekrar Sayın Cumhurbaşkanımızın destekleriyle biz Kırık’ı da, Dallıkavak’ı da ve öteki tünellerimize de başaracağımıza inancım sonsuz.
Erzurum özelinde konuşuyorum; endüstrimizin, ihracat-ithalatımızın gelişmesi külliyen Dallıkavak ve Kırık Tünelleri’ne bağlı. Olağan Kirişli Palandöken Tünellerimiz de çok değerli. Öbür taraftan bizim Zengizor Koridorumuz da bu tüneller. Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz’in hakikaten bu koridora, bu yollara gereksinimi var. Devletimizin şu anda stratejik olarak planladığı Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’da kurulmuş ve kurulacak olan lisanslı depolar. Bunlar ne işe yarayacak? Bu tüneller vasıtasıyla taşınacak Rusya, Ukrayna hububatları da Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’da depolayıp buradan da ihracatlarını gerçekleştireceğiz.”
Enerji ve ticaret nakliyatında stratejik bir merkez
TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ETSO Başkanı Saim Özakalın ise açılış konuşmasında, Erzurum’un artık sırf bir ticaret kavşağı değil, tıpkı vakitte bir güç koridoru olduğunu vurguladı. Kentin jeopolitik ehemmiyetine değinen Özakalın, “Şehrimizden geçen TANAP ve doğalgaz sınırları, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ve Zengezur Koridoru ile birleştiğinde Erzurum, güç ve ticaret nakliyeciliğinde stratejik bir merkez haline gelmektedir” sözlerini kullandı.
Başkan Özakalın ayrıyeten Kırık ve Dallıkavak tünellerinin yanı sıra KOP, Çirişli ve Palandöken tünellerinin ulaşım açısından kıymetine de işaret ederek ’Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası olarak bizler, kentimizi bölgesel değil, memleketler arası bir güç ve lojistik merkezi yapmak için çalışmaya devam edeceğiz’ dedi.
Çoğu gitti, azı kaldı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ileri görüşü sayesinde projelerin bir bir hizmete girdiğini lisana getiren Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen de “Yol medeniyet, yol gelişmişlik, yol çağdaşlık demek. Bir yolu yaptığınız vakit bu karayolu olur, havayolu olur, denizyolu olur, raylı sistem olur. Gerçekten ülkenin gelişmesine büyük katkı sağlıyor. Hamdolsun, birden fazla gitti, azı kaldı. Konuştuğumuz tünellerin imali şu anda devam ediyor. Bir hafta önce de Sayın Bakanımızın girişimiyle milletvekilleri, bizler, Ticaret ve Sanayi Odası, Borsa Liderimiz bir ortaya geldik. Konuştuk hamdolsun bize yolun devam ettiğini söyledi. Tabi insan istiyor ki bir an önce bitsin, gözümüzle görelim, biz de istifade edelim. Lakin işte bu işin bir bütçe tarafı var, bir de fiziki kaideleri var. Siz parayı bulursunuz, projeyi yaparsınız fakat fiziki kaideler bazen çabuk yapmanıza müsaade vermez, geciktirebilir. Şu anda da o kurallarla karşı karşıyayız” dedi.
Erzurum’a hafif raylı sistem konusunda da konuşan Lider Sekmen, “Bize gelen yazılar, 2027’de temel atılacağı tarafında. Karskapı’dan başlayan Cumhuriyet Caddesi, üniversite içerisine kadar devam eden kısmında zahmet yok. Lakin tarihi yerlerin altında tarihi eser var mı, gerekirse açalım, raylı sistemi yerin altına koyalım. Ama birinci etapta dendiği üzere, yerin altında kimi tarihi eserler var, tahminen bizi engelleyebilir. Şayet engellemezse, bu sistemin Karskapı’dan üniversite kapısına kadar yerin altına alınması mümkün olacak. Öbür taraftan, kıymetli bir hizmet de süratli trenin gelmesi konusu. Bu mevzuda da çalışmaların, projelerin olduğunu biliyorum. Hatta bir orta “Hızlı tren ovadan geçecek,” diye duyduk. Ona itiraz ettim Sayın Bakanımızla, vekillerimizle, il liderimizle beraber” diye konuştu.
Cumhuriyet tarihinde yapılamayan hizmetler bu devirde yapıldı
Ardından söz alan AK Parti Erzurum Milletvekili Selami Altınok, hükümetin yıllardır Cumhuriyet tarihi boyunca yapılamayan hizmetleri yerine getirdiğini belirtti. Erzurum’dan heyet halinde Ulaştırma Bakanını ziyaret ettiklerini hatırlatan Altınok, “Bakanımız gittiğimizde çaba düzgün karşıladı, Mevzuları konuştuk, tartıştık. Öncelikle biz yalnızca uçak seferlerini konuşalım diye gitmiştik. Yatırımlar dahil, bütün bu karayolu yatırımları, uçak seferleri, süratli tren, kent içi tren olayı, ondan sonra PTT ile alakalı konularımız, Devlet Demiryolları Bölge Müdürlüğüyle alakalı konularımızın çabucak hemen hepsiyle ilgili olumlu bir bakış oldu” dedi.
Uçak seferleri ile alakalı Ulaştırma Bakanının kendisini aradığını lisana getiren Altınok, “Uçaklarla alakalı da iki gün sonra beni aradı. Bilhassa Ankara seferlerinde çok yoğunluk vardı. Haftada üç sefer günde, öteki dört gün iki kere ikişer sefer var. Kalan dört güne de üçer sefer çıkardık muştusunu verdi. İstanbul’la alakalı, Sabiha Gökçen’le de görüştük lakin burayla alakalı bir şey yapamıyoruz fakat öteki özel hava yolu şirketiyle görüşeceğiz, uçak sayısını da bir adet artırmaya çaba edeceğiz. Ayrıyeten Eylül’den itibaren özel uçak firması, Antalya- Erzurum seferlerine başlayacak muştusunu verdi. Buradan kendisine teşekkür ediyorum” sözlerini kullandı.
Açılış konuşmalarının akabinde 26 Dönem AK Parti Erzurum Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı’nın modoratörlüğünde panel düzenlendi. Panelde konuşan Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) Lideri Ethem Tanrıver, üretim ve ihracatın değerine değindi. Kelam konusu tünellerin dış pazara açılmak için hayati kıymet taşıdığını lisana getiren Lider Tanrıver, Zengizor koridorunun devreye girmesi ile ticari hareketliliğin bölgede çok fazla artacağını tabir etti.
Konuşmaların akabinde 29.Sultan Sekisi Toplantısına katkı gösteren paydaşlara plaket takdim edildi.
Anlık Sivas Haber
