Gaziantep’te asırlardır nemli mağaralarda el üretimi tahta tezgahlarda kendir üretimi yapan ustaların sayısı her geçen gün azalıyor.
Sayıları günden güne azalan kendircilerin son ustalarından olan 72 yaşındaki Mehmet Ali Macık ve 60 yaşındaki Fatih Büker, mağarada üretilen kendir ipiyle geçimini sağlamaya devam ediyor.
Gaziantep’in Şahinbey ilçesinde ilerlemiş yaşlarına karşın kaybolmaya yüz tutmuş olan yüzlerce yıllık geleneği yaşatmaya ve babalarından kalan mesleklerini ayakta tutmaya çalışan 72 yaşındaki Mehmet Ali Macık ile 60 yaşındaki Fatih Büker, mesleği öğrendikleri mağarada kendir yapmaya devam ediyor.
Asırlık geleneği mağarada yaşatıyorlar
Asırlardır nemli mağaralarda el üretimi tezgahlarda kendir üretimi yapan Mehmet Ali Macık ve Fatih Büker, kaybolmaya yüz tutan yüzlerce yıllık geleneği yaşatmaya çalışıyor.
Asırlık kendir geleneğini mesleği öğrendikleri mağarada tüm güç kurallara karşın sürdürmeye devam eden Macık ve Büker, ahşaptan yapılmış “çıkrık” olarak isimlendirilen tezgahlarda çalışıyor. file, hamak, balık ağı ve çeşitli materyalleri bağlamada kullanılan iplikleri üretmeye devam eden Macık ve Büker, babalarından öğrendikleri biçimde mesleklerini sürdürüyor.
Elektrikli hiçbir alet kullanmıyorlar
Kentin eski konutlarının altındaki loş ve nemli mağaralarda elektrikli hiçbir alet kullanmadan el imali tezgahlarda birçok alanda kullanılan kendir üretimi yapan Macık ve Büker, bir yandan geçimlerini sağlamaya çalışırken, öbür yandan da yok olmaya yüz tutan asırlık kültürü yaşatmak için büyük bir efor sarf ediyor.
Fabrikalardan temin ettikleri atık ipliklerle ilerleyen teknolojiye karşın mağaralarda nemli ortamda kendir üretmeye devam eden Macık ve Büker, Antep savunması devrinde besin ve cephane deposu olarak kullanılan, daha sonra ise taş ocağına dönüşen asırlık mağaralarda çalışıyor.
Yaklaşık bir asırdır da kendir üretiminin yapıldığı mağarada severek sürdürdükleri mesleklerine sahip çıkan Macık ve Büker, iplerin birbirine sarımını ahşap el imali çıkrık ile yapıyor ve iki çıkrık ortasında da gün uzunluğu yürüyor.
İnce ipler kaliteli kendire dönüştürülüyor
Kendire dönüşecek olan küçük ipleri gererken büyük bir emek sarf eden ve çıkrıklar ortasında adeta mekik dokuyan Macık ve Büker, ince ipleri tezgahlar ortasında ileri geri giderek sarıp kaliteli kendire dönüştürüyor.
Mağaradaki nem sayesinde kendirlerin daha yeterli işlendiğini ve daha sağlam olduğunu belirten Macık ve Büker, gelişen teknolojiyle bir arada fabrikasyon üretiminin mesleklerini bitirme noktasına getirdiğini söyledi.
Bir asırlık geçmişi bulunan kendircilik mesleğini yaşatmaya çalıştıklarını belirten Mehmet Ali Macık, 6 yaşında dedesinden ve babasından öğrendiği mesleğini sürdürmeye devam ettiğini bildirdi.
“Bu mesleği yapan 2 usta kaldık”
Kentte kendir üretimi yapan yalnızca 2 ustanın kaldığını belirten Macık, “Kendircilik mesleği baba mesleğidir. Bu mağarada daha evvel 27 tezgah vardı. Şu anda yalnızca 2-3 tane tezgah kaldı. Meslek her geçen gün yok olmaya hakikat gidiyor. Bu meslek baba mesleği olduğu için sürdürüyoruz. Yeni jenerasyon bu mesleği yapmaz. Kimse mağaraya gelip de çalışmaz. Kimse d çocuğunu mağaraya bu mesleği öğrenmesi için göndermiyor. Şu anda bu mesleği yapan 2 usta kaldık. Gelişen teknolojiyle bir arada fabrikasyon üretimi yaygınlaştı ve mesleğimiz yok oldu” dedi.
“Önceki yıllarda mağaralarda 45-50 kişi çalışırdı”
Çok küçük yaşlarda başladığı kendirciliğin baba mesleği olduğunu ve yaklaşık 50 yıldır bu işi yaptığını belirten Fatih Büker ise, “Fabrikalardan aldığımız atık iplikleri kendir yaparak kıymetlendiriyoruz ve bu halde geri dönüşüm yapıyoruz. Mağara daha nemli olduğu için ipliğin kalitesi bu formda daha yüksek oluyor. Dışarı da güneşin altında ipliği kendir yapsak bu kadar kaliteli olmaz. Bundan ötürü mağaraları tercih ediyoruz. Evvelce bu meslek daha çok yaygındı. Gaziantep’te birçok mağara vardı ve iplik bükülürdü. Şu an ise 2 tane usta kaldı. Bu mesleğin tarihi çok eskiye dayanır. 150-200 yıl öncesine kadar dayanır. Bu meslek dede ve baba mesleğimizdir. Bu meslek bize dedemizden ve babamızdan kaldı. Evvelki yıllarda yalnızca bu mağarada 45-50 kişi çalışırdı. Artık ise yalnızca biz iki usta kaldık. Öbür mağaralarda da birebir biçimde 50 kişi çalışırdı ve tonlarca ipliği kendir yapardık” diye konuştu.
Anlık Sivas Haber