Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu, yapay zeka ile üretilen geçersiz manzara ve sesler konusunda ikazlarda bulundu.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu, yapay zeka ile üretilen geçersiz imaj ve seslerin, deepfake teknolojisinin ferdi mahremiyetin yanı sıra siyaset, iktisat ve toplumsal güvenliği amaç alan önemli bir tehdit oluşturması üzerine ihtarlarda bulundu. Mumcu, “Bu teknoloji sırf bir cümbüş ögesi değil. Gerçeğin kendisini taklit eden, hatta yerinden eden bir tehlike. Bugün gülünüp geçilen bir görüntü, yarın toplumu yönlendiren bir manipülasyon aracına dönüşebilir” sözlerine yer verdi.
’Deepfake’in, İngilizce ’deep learning’ (derin öğrenme) ve ’fake’ (sahte) sözlerinden türetildiğini, yapay zeka algoritmalarının, bir kişinin yüzünü, sesini ve mimiklerini birebir taklit edebildiğine değinen Mumcu, “Bu teknoloji, rastgele bir vatandaşı, sanatçıyı, gazeteciyi ya da devlet yetkilisini hiç söylemediği sözleri söylemiş, yapmadığı şeyleri yapmış üzere gösterebilir. Bir gün herkesin başına gelebilir” tabirlerini kullandı.
Dünyada panik oluşturan örnekler
Mumcu, deepfake teknolojisinin dünya çapında yol açtığı olaylardan örnekler verdi. 2022 yılında Ukrayna’da devlet televizyonu hack’lendi, Devlet Başkanı Zelenski’nin “orduya silah bırakın” dediği uydurma görüntü yayınlandı. Ülkede kısa periyodik panik yaşandı. 2023 yılında Vatikan’da Papa Francis’in ‘beyaz puf mont’ giymiş imgesi milyonlarca kere paylaşıldı. İmaj gerçekte yoktu; büsbütün yapay zeka eseriydi. 2024 yılında ise Amerika Birleşik Devletleri’nde Lider Joe Biden’a ilişkin geçersiz ses kayıtları, seçim öncesinde milyonlarca seçmeni etkiledi.
Mumcu, Türkiye üzere stratejik bir bölgede yer alan, jeopolitik açıdan hassas ülkelerde ’deepfake’in, kriz devirlerinde yahut seçim süreçlerinde yıkıcı bir silaha dönüşebileceği konusunda ihtarda bulundu.
“Kanunlarımız kısmen muhafaza sağlıyor lakin kâfi değil”
Mumcu, Türkiye’de deepfake ile uğraşa yönelik direkt bir yasal düzenleme bulunmadığını hatırlatarak şunları söyledi:
“Mevcut kanunlarımız kısmen müdafaa sağlıyor fakat kâfi değil. Avrupa Birliği’nin AI Act düzenlemesinde olduğu üzere deepfake içeriklerin açıkça etiketlenmesi zarurî olmalı. Resmî kurumların ve devlet yetkililerinin imajları, sesleri hukuksal garanti altına alınmalı.”
Mumcu, Türk Ceza Kanunu’ndaki özel hayatın kapalılığını ihlal, hakaret, iftira ve dezenformasyon hususlarının devreye girebildiğini, KVKK ve Uygar Kanun kararlarının de mağdurlara türel imkan tanıdığını belirtti. Birebir vakitte, teknolojinin süratle gelişirken, mevzuatın da buna ayak uydurması gerektiğini söz etti.
“Gerçek, artık her zamankinden daha kırılgan”
Hukuki tedbirler kadar toplumsal bilinçlenmenin de kritik olduğunu belirten Mumcu, “Toplum olarak gördüğümüze değil, doğrulanmış olana inanma refleksini geliştirmeliyiz. Gerçek, artık her zamankinden daha kırılgan” dedi.
RTÜK, TRT ve Anadolu Ajansı’nın bu mevzuda eğitim ve farkındalık çalışmaları yürüttüğünü hatırlatan Mumcu, ilköğretim müfredatına ‘dijital içerik farkındalığı’ dersleri eklenmesinin kıymetli bir adım olacağı sözlerine yer verdi.
Mumcu, deepfake’in hakikat kullanıldığında sanat ve eğitim alanlarında enteresan ve yararlı projelere imkan tanıyabileceğini; lakin makus niyetli kullanımda ülke güvenliğini sarsacak, toplumsal nizamı bozacak bir silaha dönüşebileceğini söz etti.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Mumcu son olarak deepfake çağında hakikati korumak için hem yasal düzenlemeler hem etik kurallar hem de toplumsal reflekslerin güçlendirilmesi gerektiğini, aksi halde geçersiz gerçekliğin, gerçeğin yerini alacağını vurguladı.
Anlık Sivas Haber
