Mikroplastiklerin bireyin sıhhatini olumsuz etkileyebildiğini belirten Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Okşen, “Mikroplastikler yalnızca deniz eserleri ve ekosistem için değil, insan kalp ve damar sıhhati için de önemli bir risk oluşturuyor. Tek kullanımlık plastiklerden mümkün olduğunca kaçının, plastik kaplarda yiyecek ısıtmayın, cam şişe yahut filtrelenmiş musluk suyu kullanın. Sentetik dokuma yerine doğal lifleri tercih edin. Ayrıyeten, emniyetli kaynaklardan balık ve deniz eserleri temin edin” dedi.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Okşen, çapı 5 milimetreden küçük olan ve etrafta biriken plastik parçacıklar olarak tanımlanan mikroplastiklerin kalp ve damar sıhhati üzerindeki tesirlerine dikkat çekti.
“İnsan sıhhati için önemli tehdit”
Dr. Öğr. Üyesi Okşen, son yıllarda etraf kirliliği ve mikroplastiklerin insan sıhhati üzerindeki tesirlerinin giderek değer kazandığını belirterek, “Mikroplastiklere örnek olarak plastik şişe parçacıkları, naylon poşet kırıntıları, sentetik kıyafetlerden (polyester gibi) yıkama sırasında kopan lifler, araç lastiklerinden aşınan kauçuk parçacıkları ve kozmetik eserler (peeling jelleri) verilebilir. Bunlar üzere çeşitli mikroplastikler yalnızca deniz eserleri ve ekosistem için değil, insan kalp ve damar sıhhati için de önemli bir risk oluşturur” diye konuştu.
Dr. Öğr. Üyesi Okşen, ACC.25 Amerikan Kardiyoloji Koleji Kongresi’nde sunulan ve The Lancet üzere milletlerarası mecmualarda yayımlanan bilgileri hatırlatarak, “Araştırmalar, mikroplastiklerin direkt kalp dokusu ve damar plaklarında birikebildiğini gösteriyor” sözlerini kullandı.
“Vücuda giriş yolları”
Mikroplastiklerin boyutlarının 1 mikrometre ile 5 milimetre ortasında değiştiğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Birincil mikroplastikler kozmetik ve dokumacılık eserlerinden kaynaklanırken, ikincil mikroplastikler büyük plastiklerin parçalanmasıyla oluşuyor. Bedene giriş yolları ortasında sindirim sistemi, teneffüs ve deri ile anneden bebeğine (plesantal) geçiş bulunuyor. Son biyolojik tahlillerde, mikroplastiklerin kan plazmasında, damar plaklarında ve kalp dokusunda saptandığı görüldü” dedi.
“Damar sıhhati üzerindeki etkileri”
Dr. Öğr. Üyesi Okşen, mikroplastiklerin bilhassa nanoplastik boyutlarındaki modüllerinin damar duvarına ulaşıp endotel disfonksiyonu, kronik inflamasyon (iltihap) ve oksidatif gerilim yoluyla kalp krizi ve inme riskini artırdığını belirterek, “2025’te San Diego’da gerçekleşen ACC.25 Kongresi’nde yapılan çok merkezli çalışmada, karotis endarterektomi yapılan hastaların damar plaklarının yüzde 58’inde mikroplastik tespit edildi. Bu kümede üç yıllık takipte kalp krizi, inme yahut mevt riski 4,5 kat arttı” diye konuştu.
“Kalp krizi inme riskini yükseltiyor”
Mikroplastiklerin damar sıhhati üzerindeki tesirlerinden bahseden Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Mekanik tahriş, kimyasal toksisite ve çevresel toksinlerin taşınmasıdır. Uzun vadede aterosklerotik plak oluşumunu hızlandırıyor ve kalp krizi ile inme riskini yükseltiyor” dedi.
“Alınabilecek ferdi önlemler”
Bireysel tedbirler konusunda ihtarlarda bulunan Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Tek kullanımlık plastiklerden mümkün olduğunca kaçının, plastik kaplarda yiyecek ısıtmayın, cam şişe yahut filtrelenmiş musluk suyu kullanın. Sentetik dokuma yerine doğal lifleri tercih edin. Ayrıyeten, emniyetli kaynaklardan balık ve deniz eserleri temin edin” sözlerini kullandı.
“Toplumsal ve yasal önlemler”
Toplumsal tedbirlere de değinen Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Mikroplastik içeren kozmetik ve paklık eserlerinin yasaklanması, plastik üretimi ve geri dönüşüm süreçlerinde sıkı düzenlemeler ve besin ambalajlarında plastik kullanımının azaltılması büyük kıymet taşıyor. Kalp-damar sıhhati ve etraf sıhhati artık birbirinden farklı düşünülemez. Mikroplastikler üzere yeni tehditler, hem ferdi alışkanlıkları hem de toplumsal siyasetleri yine gözden geçirmeyi mecburî kılıyor” diyerek kelamlarını noktaladı.
Anlık Sivas Haber
