Van’ın tarihi kıymetlerinden biri olan Tahir Paşa Konağı, aslına uygun halde kerpiçle tekrar inşa ediliyor.
Van Valiliği Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığınca yürütülen rekonstrüksiyon çalışmalarıyla birlikte Tahir Paşa Konağı, Van’ın klasik sivil mimarisine yine kazandırılıyor. Yaklaşık 850 metrekarelik kapalı alana sahip yapı, 19. yüzyıl sonlarından itibaren Osmanlı yönetici sınıfı tarafından kullanıldı. Geçmişte Van Valisi Tahir Paşa’nın konutu olarak bilinen yapı, bir devir Kazım Karabekir Paşa’nın çocukluğuna da mesken sahipliği yaptı.
1979 yılında Ankara Yüksek Anıtlar Kurulu tarafından tescillenen konak, iki katlı, düz toprak damlı ve klâsik Van konut mimarisinin önde gelen örnekleri ortasında gösteriliyor. 1980’li yıllara kadar ayakta kalan yapı, 1990’lara dek kısmen kullanılmaya devam edildi.
Ancak ilgisizlik ve bakımsızlık sonucu üst örtüsü çöktü, vücut duvarları yıkıldı ve yapı vakitle harabeye dönüştü. Hazırlanan rekonstrüksiyon projesiyle birlikte, konak klasik üretim tekniklerine uygun olarak yine inşa ediliyor. Kullanılan kerpiçler, özel olarak kaya tuzu, odun külü, saman ve doğal toprak karışımıyla üretildi. Üç ay evvel hazırlanan bu kerpiçler, binanın duvarlarında özgün dokuya uygun olarak kullanılıyor.
’’Konak, birçok devlet yetkilisi tarafından kullanılmış’’
İHA muhabirine konuşan Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Kısım Lideri Doç. Dr. Şahabettin Öztürk, Van’ın değerli tarihi yapılarından biri olan Tahir Paşa Konağı’nda rekonstrüksiyon çalışmalarının bir ay evvel başladığını belirtti. Çalışmaların yapı mülk sahibi Elmas Öztürk ile Van Valiliği ortasında imzalanan protokol kapsamında devam ettiğini hatırlatan Doç. Dr. Öztürk, “Tahir Paşa Konağı, 1980’li yıllara kadar ayakta kalmış, 1990’lara kadar da kısmen kullanılan bir yapıydı. Fakat vakitle bakım eksikliği ve ilgisizlik nedeniyle evvel üst örtüsü, akabinde vücut duvarları yıkılarak harabe haline geldi. Günümüze epeyce yıpranmış bir formda ulaşan yapının, hazırlanan rekonstrüksiyon projesiyle aslına uygun olarak yine inşası sürmektedir. Konak 1979 yılında Ankara Yüksek Anıtlar Kurulu tarafından tescillenerek muhafaza altına alındı. Yapı, 2 bin 660 metrekarelik bir alan üzerinde kurulu, iki katlı, düz toprak damlı klasik bir konaktı. Van’daki klasik sivil mimarinin kıymetli örneklerinden biri olan bu yapı, geçmişte Van Valisi Tahir Paşa başta olmak üzere birçok devlet yetkilisi tarafından kullanılmıştır” dedi.
“Kazım Karabekir Paşa’nın çocukluğu bu yapıda geçti’’
Konağın tarihi değerine dikkat çeken Öztürk, “Kazım Karabekir Paşa’nın babası Mehmet Emin Bey, bu yapıda vazifeliydi. Paşa’nın yaklaşık 5 yıllık çocukluk devri burada geçmiştir. Daha sonra mülkiyet devletten şahıslara geçmiş ve yapı uzun yıllar Mustafa Dileverzade isimli bir aile tarafından kullanılmıştır. 1990’lara kadar kullanılan yapı, daha sonra Elmas Öztürk Hanımefendi’ye geçmiştir” tabirlerini kullandı.
Projenin, Van’ın kaybolmaya yüz tutmuş klasik sivil mimarisine büyük katkı sağlayacağını söyleyen Öztürk, Tahir Paşa Konağı’nın dış yapısının ekim ayı ortalarında yüzde 90 oranında tamamlanması hedeflendiğini kaydetti.
Yapının inşaat ustası Nasır Afgan ise Van’da şu ana kadar birçok tarihi projede yer aldığını lisana getirerek, “Tahir Paşa Konağı üretiminde 15 kişilik takımımla çalışıyorum. Kerpiçleri üç ay evvel kestik. Bu kerpiçlerin içine kaya tuzu, odun külü ve saman katıldı. Şu an yapının taban katı bitmek üzeredir” diye konuştu.
Anlık Sivas Haber
