Teknoloji dünyasında son yılların en çok konuşulan bahislerinden biri yapay zekâ. Yapay zekâ seyahati, bugün iktisattan eğitime, siyasetten sanata tüm alanlarda esaslı değişim yaşatıyor. Bir vakitler bilimkurgu sinemalarında gördüğümüz sahneler, artık hayatımızın günlük akışına yerleşti.
ChatGPT üzere lisan modelleri, otonom araçlar, kuantum teknolojileri, insan-makine etkileşimini değişik bir boyuta taşıyor. Memleketler arası Endüstrici İş Kadınları Derneği Danışma Kurulu Üyesi, teknoloji ve bağlantı uzmanı Ecehan Ersöz,
“İnsanlık tarihinin yeni çağında, insanın makinelerden çok kendini tekrar keşfetmesi gerekiyor. Bilgi, çağımızın yeni petrolü değil; artık hudut sistemidir. Veri-politika-etki üçgeninde istikrar kurulabilirse, dijital toplum daha kapsayıcı, daha adil ve daha özgür bir geleceğe gerçek ilerleyebilir. Aksi hâlde, yapay zekâ sadece bir teknolojik ihtilal değil; sosyolojik bir kırılma oluşturabilir” dedi. Ersöz, yapay zekânın tarihindeki kritik kırılma noktalarına dikkat çekerek, “1956’da John McCarthy öncülüğünde Dartmouth College’da düzenlenen konferansı yapay zekânın doğum anı olarak tanımlıyor. 1980’lerde uzman sistemler, 1997’de Garry Kasparov’un IBM’in Deep Blue’suna yenilişi, 2012’de derin öğrenme ihtilali ve 2023’te ChatGPT’nin hayatımıza girişi bu seyahatin en önemli kilometre taşları. Lakin süreç, sırf muvaffakiyet öykülerinden ibaret değil. 1974-1980 ortasında yaşanan ‘yapay zekâ kışı’ üzere periyotlar, beklentilerin karşılanmaması nedeniyle araştırma fonlarının kesilmesine yol açtı. Dijital ihtilal, insanın sadece etrafını değil, zihnini de yine tanımladı. Beynin sinaptik ilişkilerinde dolaşan bir fikir, saniyeler içinde yapay zekâ motorlarının data ağına karışıyor ve milyarlara ulaşabiliyor. Bu, kolektif hafızamızın yine yazıldığı bir periyot. İnsan ve yapay zekâ çıktılarının sinerjisi tıpkı nükleer füzyon üzere yesyeni sonuçlar doğurdu” dedi.
Yapay zekâ otomasyonunun muhasebecilerden davet merkezi çalışanlarına kadar birçok mesleği dönüştürdüğünü belirten Ersöz, bu sürecin birebir vakitte yeni iş kolları doğurduğunu tabir etti. Ersöz, “Veri artık çağımızın petrolü değil, hudut sistemidir. Bilgi siyasetlerinde adalet ve şeffaflık sağlanamazsa, yapay zekâ sosyolojik kırılmalara yol açabilir” ikazında bulundu.
Yapay genel zekâ ve muhteşem zeka ufku
“Yapay genel zekâ artık bilimkurgu değil, stratejik bir gerçekliktir” diyen Ersöz, Muhteşem zeka kavramı, insan zekâsını aşma potansiyeline sahip singularity (tekillik) üzere kavramların dahi sinyallerini veriyor. Buna hazırlıklı olmak için global ölçekte stratejiler gerekiyor Aksi hâlde, iş gücü krizleri, kimlik buhranları ve siber distopyalar, insanlığın yeni sınavı olabilir. Yapay zekâ çağında tahminen de en kritik sorumuz şu olmalı: Biz hâlâ gerçek manada düşünebiliyor muyuz? İnsanlık tarihinin yeni çağında, makinelerden çok insanın tekrar kendini keşfetmesi gerekiyor. “Jules Verne’in hayal gücü bugün hâlâ bize lazım. Lakin bu kere hayal kuran yalnızca beşerler değil, makinelerde işin içinde” dedi.
Anlık Sivas Haber
